Kuchnia Ulsteru
Autor: Anna Mackiewicz

Kiedy mowa o tradycyjnych daniach kuchni północno irlandzkiej, bez wahania wymieniamy Ulster Fry i... właściwie na tym kończą się nam pomysły. Niektórzy dorzuciliby tu jeszcze fish&chips ze względu na rzucające się w oczy reklamy ulicznych barów szybkiej obsługi, zachwalające ten specjał, jako "tradycyjny". Tymczasem Irlandia Północna ma do zaoferowania o wiele więcej!

Ulster fry, dulse i Bushmills

Ulster to kraina stanowiąca mieszankę kulturową Republiki Irlandii i Wielkiej Brytanii. Doskonale odzwierciedlają to tradycyjne potrawy, w których odnajdziemy inspirację z kuchni szkockiej, angielskiej, walijskiej i irlandzkiej. Najpopularniejszą potrawą jest oczywiście wspomniany Ulster Fry, podawany na śniadanie lub lunch. Jest to lokalna odmiana full English breakfast/ Irish breakfast. W jego skład wchodzą pieczona fasolka w sosie pomidorowym, smażone kiełbaski, bekon, jajka, pomidory, grzyby. Do tego podawane jest tradycyjne pieczywo, takie jak chleb sodowy lub potato farls- rodzaj pieczywa, w którym część mąki zastąpiono tłuczonymi ziemniakami. Danie dość ciężkie i kaloryczne, ale raz na jakiś czas sama się skuszę.

Właściwie cała lokalna kuchnia jest delikatnie mówiąc treściwa i łamiąca wiele zasad "zdrowego odżywiania". Opiera się głównie na ziemniakach, produktach mącznych i mięsie. Warzyw jest tu jak na lekarstwo, zazwyczaj jest to marchewka, fasola lub kapusta, traktowane raczej jako dodatek do dania głównego lub składnik zupy.

Ciekawostką kulinarną Ulsteru jest Dulse - czerwone wodorosty, jadane tu od stuleci, zazwyczaj, jako przekąska. Mówiąc o tradycyjnych potrawach Irlandii Północnej warto też wspomnieć o tradycyjnych napitkach. Należy do nich Bushmills - lokalna whisky, wytwarzana od ponad 400 lat.

Kuchnia mięsno-ziemniaczana

Ważnym elementem kuchni irlandzkiej są ziemniaki. Stanowią dodatek do wielu potraw, przyrządza się z nich placki, kluski, zapiekanki, zupy lub chleb ziemniaczany. Popularne są ziemniaczki tłuczone z masłem i mlekiem oraz dodatkami: z zieloną cebulką to champ, natomiast z kapustą to colcannon. W lokalnej kuchni znajdziemy ziemniaka w każdej postaci: gotowany, pieczony, smażony... Tradycyjny Boxty to ciasto ziemniaczane zrobione z pół na pół gotowanych i surowych ziemniaków, proszku do pieczenia, mąki i jajek, smażone jak naleśniki.

Ziemniaki mogą być daniem same w sobie. Np. zwykły ziemniak upieczony w mundurku, rozkrojony na cztery części podawany z masłem i tartym żółtym serem (najlepiej lokalnym Coleraine Cheddar) to tak zwany Baked Potato with cheese, można go także jeść z Colesławem lub szynką albo bekonem. Gorący miąższ ziemniaka sprawia, że dodatki się w nim rozpływają. Proste i smaczne.

Prostota jest kluczem do poznania tajników północno irlandzkich potraw, gdyż największą popularnością cieszą się dania jednogarnkowe, takie jak Irish Stew, czyli potrawka z jagnięciny (lub baraniny) z cebulą i ziemniakami. Typowym dla Irlandii Północnej połączeniem mięsa i ziemniaków jest pastie - mieszanka mielonego mięsa wieprzowego, ziemniaków, cebulki i przypraw. Z masy formuje się płaskie kotleciki, smaży w głębokim tłuszczu i podaje albo z frytkami albo w bułce. Mieszkańcy Ulsteru cenią sobie także zupy, których składniki są albo rozgotowane, albo drobno pokrojone lub po prostu zmiksowane. Warto tu wspomnieć o starym przepisie na zupę ziemniaczano - pietruszkową. Na ich talerzach nierzadko goszczą także ryby i owoce morza, wędzone, smażone lub w zupie, potrawce oraz w zapiekance zwanej Fish Pie.

Pieczywo

Irlandia Północna jest krainą, w której chleb to coś więcej niż podstawa kanapki. Mnogość rodzajów chleba przyprawia o zawrót głowy: razowe, razowe słodkie, razowe z rodzynkami, chleb na maślance, chleb sodowy, chleb ziemniaczany, chleb z owocami... można tak mnożyć jeszcze długo. Kiedy zapytałam znajomą kucharkę Lindę o tradycyjne potrawy jednym tchem obok Ulster Fry wymieniła scony, keksy, biszkopciki i pastry (tarty). Dania głównie mączne, oczywiście proste w wykonaniu. Linda bez końca mogłaby wymieniać znane jej przepisy na słodkie bułeczki, jakimi są scony: czyste, razowe, z rodzynkami, z owocami itp. Mało które śniadanie lub podwieczorek może obyć się bez scona z masłem lub dżemem. Pastry natomiast są łatwym sposobem nie tylko na deser. Jest to ciasto składające się z mąki, masła i drobnego cukru, czyli coś jak nasze polskie "kruche". Pastry mogą być wypełnione jabłkami, po upieczeniu obficie obsypane kryształkami cukru. W wersji obiadowej pastry to najczęściej Steak Pie, czyli warstwa ciasta (bez cukru), na niej obsmażone mięso przykryte kolejną warstwą ciasta, zapieczone w piekarniku.

O tradycyjnej kuchni Ulsteru można powiedzieć, że jest niezdrowa, ciężka, tłusta, monotonna, niesmaczna... Na dobrą sprawę to samo można powiedzieć o polskiej kuchni, także obfitującej w ciężkie dania mięsne, mączne i ziemniaczane. Dlatego nie skreślajmy irlandzkich potraw od razu! Moim zdaniem, warto skosztować lokalnych specjałów, albo przyrządzić je samemu w domu, bo smak Irlandii Północnej jest z pewnością ciekawy i niepowtarzalny, bez względu na to, co się o nim mówi...

Źródło: